Zaginięcia osób dorosłych
Zaginięcie bliskiej osoby to dramat dla każdej rodziny. Z naszych doświadczeń wynika, że część zaginięć jest efektem świadomej decyzji, bardziej lub mniej przemyślanej. Zdarzają się i wypadki losowe bądź typowe zagubienia osób starszych czy chorych. Publikowane przez nas ostatnio komunikaty o tego typu sprawach wywołały liczne pytania – przekazujemy więc informacje, mogące pomóc w przybliżeniu zjawiska.
Policja, w tym również ta gliwicka, prowadzi skuteczne poszukiwania osób zaginionych. Praktycznie wszystkie zaginięcia w naszym rejonie zostały wyjaśnione. Większość spraw kończy się szczęśliwie, zdarzają się jednak i te bez „happy endu”. Średnio, rocznie, gliwicka komenda miejska rejestruje i prowadzi od 120 do 130 spraw zaginięć osób dorosłych. Znacznie więcej poszukiwań dotyczy małoletnich, którzy w okresie dorastania, wskutek buntu, potrafią notorycznie uciekać z domów rodzinnych czy placówek wychowawczych.
Z policyjnych danych wynika, że w ciągu pierwszych 24 godzin odnajdywanych jest około 30 proc. wszystkich zaginionych, w ciągu pierwszych 48 godzin – ok. 54 proc., w ciągu 7 dni – ok. 77 proc., a w ciągu 30 dni od przyjęcia zgłoszenia – ponad 90 proc. Niestety, upływający czas nie jest sprzymierzeńcem policyjnych „poszukiwaczy”.
W przepisach mowa o trzech poziomach poszukiwań. Zasadniczo rozróżniamy więc trzy kategorie osób zaginionych.
Do pierwszej zaliczyć należy te, które nagle opuściły miejsce swojego pobytu, a okoliczności temu towarzyszące mogą świadczyć o zagrożeniu życia, w tym o zamiarach samobójczych. To także małoletni do 15. roku życia, których zaginięcie zgłoszono po raz pierwszy oraz osoby, które z powodu wieku, choroby, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie mogą kierować swoim postępowaniem, wymagają opieki czy pomocy innych.
W drugiej kategorii mieszczą się ludzie świadomie zrywający kontakt z bliskimi, czyniący to z własnej woli, już wcześniej okazujący niezadowolenie z dotychczasowego życia. Ci zabierają ze sobą pieniądze, dokumenty oraz rzeczy osobiste.
Do ostatniej, trzeciej kategorii, zaliczamy małoletnich, których zaginięcie stanowi kolejne samowolne oddalenie się z domu rodzinnego lub innej placówki, pod której kuratelą się znajdują. Tu należą też osoby pełnoletnie, które w związku z przymusowym umieszczeniem w różnego rodzaju placówkach (szpital psychiatryczny, dom pomocy społecznej, środowiskowy dom samopomocy) samowolnie oddaliły się ze wskazanego miejsca pobytu.
Policja podejmuje poszukiwanie po otrzymaniu informacji o zaginięciu. Dużą wagę przywiązuje do poszukiwań osób, które ze względu na stan zdrowia lub wiek (małe dzieci, ludzie starsi i nieporadni) mogą stać się ofiarami przestępstw. W takich przypadkach działania prowadzone są niezwłocznie i w zakresie zmierzającym do szybkiego odnalezienia.
W zależności od okoliczności, w których osoba zaginęła oraz kategorii, do jakiej została ona zaliczona, policjant postępuje zgodnie z przepisami służbowymi, obowiązującymi w tym zakresie.
W przypadku osób zaliczonych do kategorii (poziomu I, niezależnie od tego, czy istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa, policja podejmuje m.in. następujące działania:
- - rejestruje informacje o osobie zaginionej i jej fotografię w ogólnokrajowej policyjnej bazie danych,
- - dokonuje penetracji terenu ostatniego miejsca pobytu, z wykorzystaniem środków technicznych, psów policyjnych, podmiotów pozapolicyjnych (płetwonurkowie, strażacy itp.),
- - zabezpiecza ślady i dowody, w tym oznacza kod genetyczny osoby zaginionej,
- - rozpytuje osoby, które ostatnie miały kontakt z zaginionym,
- - sprawdza szpitale, pogotowia ratunkowe lub opiekuńcze, izby dziecka, noclegownie, zakłady prawnej izolacji itp.,
- - publikuje komunikaty prasowe oraz wewnątrzpolicyjne fotokomunikaty poszukiwawcze.
Kiedy można zgłosić zaginięcie na policję?
Zaginięcie osoby należy zgłosić jak najszybciej, kiedy tylko mamy poważne i uzasadnione obawy, że jej nieobecność może wiązać się z tragicznym w skutkach zdarzeniem, a podjęte przez nas próby odnalezienia nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. W świetle obowiązujących przepisów daną osobę uznajemy za zaginioną, kiedy zaistnieje sytuacja, w której niemożliwe jest ustalenie miejsca jej pobytu i zapewnienie ochrony jej życia, zdrowia lub wolności czy udzielenie wymaganej pomocy. Nie należy bać się konsekwencji „błędnego” zgłoszenia zaginięcia. Pamiętajmy, że czasem tylko szybka reakcja może uratować czyjeś życie lub zdrowie.
Kto może zgłosić zaginięcie?
Uprawniony do złożenia zawiadomienia o zaginięciu, oprócz członka najbliższej rodziny czy osoby formalnie sprawującej opiekę nad zaginionym, może być każdy, kto jednoznacznie wskaże okoliczności zaginięcia czy posiada istotne informacje świadczące o możliwym popełnieniu przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności na szkodę osoby zaginionej.
Jak długo policja poszukuje osób zaginionych?
Czynności związane z poszukiwaniem kończy się po upływie 10 lat. Nie oznacza to, że usuwa się dane z systemów policyjnych. Informacja o osobie zaginionej figuruje w nich jeszcze przez najbliższe 25 lat.